NIK o małych portach
24 sierpnia 2023Czas wielkich zmian
7 września 2023Pierwsze półrocze br. okazało się bardzo udane dla polskich portów morskich. Z wyjątkiem Polic wszystkie odnotowały wzrost obrotów. Wynikało to głównie ze zwiększenia znaczenia portów dla transportu trzech surowców – paliw płynnych, węgla i zboża – których dotychczasowe szlaki komunikacyjne zostały przerwane przez wojnę w Ukrainie. Łącznie, w minionych 6 miesiącach polskie porty przeładowały 76,3 mln t ładunków. To wynik o 5,6% lepszy niż w II półroczu 2022 r. i o 22,7% wyższy niż w analogicznym okresie ub.r.
W Porcie Gdańsk przeładunki w I półroczu sięgnęły 43,3 mln t. W porównaniu do I półrocza ub.r. oznacza to wzrost o 42,9%. Najwięcej przeładowano paliw płynnych – 18,3 mln t, czyli o 59,6% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Paliwa płynne stanowiły 42% wszystkich przeładunków – o 4 p.p. więcej niż w 2022 r., gdy największym tonażem wykazywała się drobnica z 39% udziału w całości przeładunków. W br. drobnicy przeładowano dotychczas w Gdańsku 11,1 tys. t – o 6,3% mniej niż w 2022r. Tym samym udział drobnicy w całości przeładunków spadł do 26% – spadek o 13 p.p. Jest to udział bardzo zbliżony do tego osiągniętego przez węgiel, który stanowił 24% wszystkich ładunków, które trafiły na gdańskie nabrzeża. W ciągu minionych 6 miesięcy przeładowano w sumie 10,5 mln t węgla – o 172,2% więcej niż w analogicznym okresie ub.r.
Pozostałe grupy towarowe przeładowywane w Gdańsku łącznie generowały 8% obrotu. Połowa z tego czyli 4% przypadała na inne ładunki masowe. To zmniejszenie udziału tej grupy towarowej w porównaniu do ub.r. o 1 p.p. Wprawdzie udział innych towarów masowych w całości przeładunków zmniejszył się, ale pod względem tonażu zwiększył się. Gdańscy portowcy przeładowali 1,7 mln t takich towarów, co oznacza, że było ich więcej niż w ub.r. o 9,1%.
Zboże utrzymało swój udział w całości gdańskich przeładunków na poziomie 3%, ale także w tym przypadku ilość surowca, która była przesypywana przez portowe silosy była większa niż w ub.r. i wyniosła 1,4 mln t, co oznacza wzrost o 51,8%. Swój udział w całości przeładunków utrzymała także ruda – 1% obrotów, ale jest to kwestia jedynie zaokrągleń przy wyliczaniu procentów, ponieważ akurat tego surowca przeładowano w Gdańsku zdecydowanie mniej niż przed rokiem – o 56,4%. Łączny tonaż tej grupy towarowej wyniósł 146,9 tys. t. Duży spadek przeładunków odnotowano w także w grupie drewna, którego obroty 124,5 tys. t – o 61,4% mniej niż w ub.r. Tym samym udział drewna w całości gdańskich przeładunków spadł do poziomu 0,29%.
W Porcie Gdynia przeładunki w I półroczu wyniosły 14,8 mln t – o 7,9% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Prawie połowę obrotów generowała drobnica – 49%. To istotny spadek udziału tej grupy towarowej w operacjach wykonywanych przez gdyński port. W ub.r. drobnica stanowiła 59% przeładunków. Jest to pochodna zmniejszenia jej wolumenu z 8,1 mln t w I półroczu 2022 r. do 7,2 mln t w I półroczu br. Zwiększył się natomiast udział 2. pod względem wielkości grupy towarowej trafiającej do Gdyni – zboża. W minionych 6 miesiącach przeładowano go 3,3 mln t – o 49,8% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Tym samym udział zboża w całości obrotów Portu Gdynia wzrósł z 16% do 22%. Zwiększyły się też oczywiście przeładunki węgla i paliw płynnych. Węgla w Gdyni przeładowano 1,9 mln t – o 48,4% więcej niż w ub.r., a paliw płynnych 1,7 mln t – o 81% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Udział węgla w całości przeładunków portu wzrósł z 9% do 13%, a paliw płynnych z 7% do 12%. Mniej natomiast przeładowano innych ładunków masowych – 510,5 tys. t – o 37,5% mniej niż w I połowie 2022 r. i drewna – 113,3 tys. t – mniej o 67,3%. Udział innych ładunków masowych zmniejszył się z 6% do 3%, a drewna z 3% do 1%.
Natomiast w Szczecinie i Świnoujściu łączne przeładunki w I półroczu br. wyniosły 18 mln t – o 3,1% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Podobnie jak w Gdyni największy udział w obrotach miała drobnica – 46%. Jest to zmniejszenie jej udziału w całości przeładunków o 6 p.p. w stosunku do pierwszego półrocza ub.r. Pod względem wolumenu przeładunki drobnicy zmniejszyły się w tych portach o 9,5% i osiągnęły poziom 8,2 mln t. Zwiększył się oczywiście udział przeładunków paliw płynnych – z 19% do 23%, węgla z 6% do 10% i zboża z 5% do 7%, ale w przeciwieństwie do trójmiejskich portów, zachodniopomorskie zwiększyły także ilość innych ładunków masowych, których udział wzrósł z 8% do 10% całości obrotów. Nie zmienił się udział drewna – 1%, a zmniejszył udział rudy – z 9% do 3%.
Zmiany w udziale w całości przeładunków mają oczywiście zwoje odbicie w tonażu. Paliw płynnych przeładowano w Szczecinie-Świnoujściu w minionych 6 miesiącach 4,2 mln t – o 26,4% więcej niż w I półroczu 2022 r. Innych ładunków masowych przeładowano 1,9 mln t – o 35,8% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Ładunki węgla wyniosły 1,8 mln t – o 59,7% więcej niż w ub.r. Zboże to kolejne 1,2 mln t – 50,8% więcej niż w 2022 r. Rudy natomiast przeładowano 548,8 tys. t – o 65,5% mniej niż rok wcześniej. Drewna trafiło na nabrzeża Szczecina i Świnoujścia 94,6 tys. t co oznacza spadek o 19,6%.
Minione poł roku to właściwie zastój w przeładunkach w Porcie Police. W ciągu 6 miesięcy przeładunki wyniosły tylko 150,1 tys. t, co oznacza spadek o 76,5%. Spadki dotyczyły wszystkich grup towarowych. Najwięcej przeładowano innych ładunków masowych – 122,1 tys. t – o 78,7% mniej niż w 2022 r. Rudy przeładowano 20,4 tys. t – mniej o 50,5%. Węgla przeładowano 7,6 tys. t – mniej o 66,7%. W strukturze portfela daje to zmniejszenie udziału innych ładunków masowych z 89% do 81%, zwiększenie udziału rudy z 6% do 14% i węgla z 4% do 5%. W porównaniu do poprzedniego roku właściwie zaprzestano przeładunków drobnicy – przeładowano jej 1 t.
Artykuł opracowany we współpracy z magazynem Namiary na Morze i Handel
fot. Namiary na Morze i Handel