Czas wielkich zmian

Dynamiczny rozwój morskiej energetyki wiatrowej ma i będzie miał coraz większe konsekwencje
w zapotrzebowaniu na specjalistyczne jednostki instalacyjne i serwisowe. Według różnorodnych danych i prognoz rynek wind offshore będzie rósł coraz bardziej w kolejnych latach na całym świecie. Do 2030 r. potencjał morskiej energetyki wiatrowej ma osiągnąć 200 GW (nie włączając w to Chin).

Już obecnie parametry rynku dla jednostek serwisowych, a także instalacyjnych są bardzo dobre. Jednostek specjalistycznych na rynku nadal brakuje i ten stan będzie się coraz bardziej pogłębiał. Zagrożeniami dla intensywnego rozwoju całej branży morskiej energetyki wiatrowej pozostają przede wszystkim ograniczone moce przerobowe przedsiębiorstw produkcyjnych, dostawców wyposażenia i konstrukcji a także niedostosowanie całego łańcucha dostaw do aktualnych i przyszłych potrzeb rozwijającej się branży. Taka sytuacja ze względu na ograniczoność zasobów  może wpłynąć na całościowy wzrost kosztów wprowadzanych i planowanych projektów a także opóźnienia czasowe.

Niemniej jednak obraz rynku offshore dla jednostek serwisowych oraz badawczych jest w przeciągu ostatnich kilku miesięcy bardzo pozytywny. Dotyczy to zarówno rynku oil&gas, jak i wind offshore.  Na rynku pojawia się również mnóstwo nowych trendów dotyczących zarówno sposobów eksploatacji, jak i stosowanych w żegludze technologii. Rynek ewidentnie wzrasta i można tę sytuację już zaliczyć do długookresowych trendów rozwojowych porównywalnych do wielkich historycznych zmian w żegludze.

Na rynku C/SOV (Construction/Support Offshore Vessels) szczególnie aktywnym okresem jest zawsze ostatni kwartał roku, w którym klienci rezerwują tego typu jednostki pod prace na kolejne okresy. Ma to szczególnie miejsce na rynku badań prac podwodnych oraz na etapach instalacyjnych. Wykorzystanie jednostek typu CSOV ma miejsce głównie w przypadku fazy instalacyjnej a potem sezonowo w trakcie operacji i utrzymania MFW w odniesieniu do turbin i kabli. Do największych czarterujących jednostki CSOV w ostatnich miesiącach należeli według kolejności w ilości zakontraktowanych statków: Vestas, RWE, Total, SSE, P&C, Ørsted, SGRE, Equinor i inni. Z kolei według krajów kontraktujących najwięcej tego typów statków zostało w ostatnich miesiącach w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji a następnie w Danii, Norwegii, na Tajwanie i w Chinach.

Obecne stawki CSOV dla jednostek o pojemności poniżej 40 personelu technicznego wynoszą średnio 37 tys.  euro dziennie (w ub.r. w podobnym okresie) średnie stawki dla tego typu statków znajdowały się na poziomie 33 tys. euro dziennie. Z kolei jednostki CSOV o pojemności powyżej 40 osób personelu technicznego osiągały w takich samych okresach odpowiednio średnio ok. 53 tys. euro dziennie a rok wcześniej 44 tys. euro dziennie. Inne dane rynkowe dla jednostek SOV w zależności od posiadanego wyposażenia, czasu trwania kontraktu i innych czynników oscylowały pomiędzy stawkami od około 20 do 30 tys. i więcej EUR za dobę eksploatacji.

Ze względu na braki w odpowiednim tonażu W2W dla prowadzonych w wielu lokalizacjach świata projektów coraz bardziej rozpatruje się wsparcie i wykorzystanie jednostek typu CTV (Crew Transfer Vessels), a więc statków dostarczających w wybrane lokalizacje offshore serwisantów. Ten rynek w 2023 r. wykazuje również pozytywne parametry, a dostępne statki bardzo szybko są przejmowane. Rynek jednostek CTV przechodzi też przyspieszone przeobrażenie i przejście z jednostek o możliwościach przewozu 12 techników na 24 osoby. Obecne warunki są bardzo dobre, czego beneficjentami są wszyscy armatorzy, znajdujący się na rynku serwisowym morskiej energetyki wiatrowej. Coraz bardziej popularne są umowy na czarter długoterminowy, co zabezpiecza dostępność bardzo pożądanych jednostek serwisowych dla wykorzystujących je klientów. Ciekawymi opcjami dla wybranych projektów mogą być też floatele.

Stawki na czarter jednostek CTV są obecnie na wysokim poziomie, wyższym niż w 2022 r. Prognozy na 2024 r. są podobne, a nawet i lepsze. Oczekuje się dalszych wzrostów i pozytywnych trendów rynkowych dla jednostek offshore tym bardziej że zapowiada się prawdziwy boom inwestycyjny w zakresie budowy morskich farm wiatrowych w różnych regionach świata. Jak do tej pory poziom nowych dostaw jednostek potrzebnych na rynku w żaden sposób nie wpłynął na obniżenie bardzo dobrych warunków. Obecnie w zasadzie przewidywalnym determinantem poziomów stawek czarterowych dla CTV na rynku Morza Północnego i Bałtyku jest przede wszystkim sezonowość zapotrzebowania na ten typ jednostek. Najlepsze stawki występują od maja do września. Potem poziom  oferowanych na rynku stawek nieco powoli spada. Trwa to do mniej więcej grudnia. Słabszymi miesiącami dla branży jest właśnie okres zimowy (grudzień – styczeń), gdzie spadki są najbardziej widoczne, ale nadal pozostają obecnie atrakcyjne dla armatorów. Począwszy od lutego,  poprzez kolejne miesiące tenuty dzierżawne ponownie wzrastają. Wszystko wskazuje na to, że taki charakter trendu wysokości stawek czarterowych będzie kontynuowany i są już regułą w eksploatacji jednostek CTV na rynku europejskim.

Artykuł opracowany we współpracy z magazynem Namiary na Morze i Handel

fot. Namiary na Morze i Handel