Wojna napędza porty

Ponad 62 mln t przeładowały w I półroczu br. polskie porty morskie. To wynik lepszy od ub.r. o prawie 10%, a od II półrocza minionego roku, które do tej pory było najlepsze od 2018 r., o 7,5%. W ich obrotach dostrzegalne są konsekwencją wojny na Ukrainie oraz związanych z nią sankcji i ograniczeń w handlu z Rosją.

Prawie połowa obrotów przypadała na Port Gdańsk – 49%, co oznacza wzrost udziału w porównaniu do analogicznego okresu ub.r. o 4 p. p. Spadł natomiast udział 2 pozostałych dużych portów: zespołu Szczecin-Świnoujście o 2 p.p. do 28% oraz Gdyni również o 2 p.p. do 22%. Nie zmienił się udział Polic, który wynosi w dalszym ciągu 1% całości przeładunków dokonywanych w największych polskich portach.

W Gdańsku przeładowano w I półroczu 30,3 mln t ładunków – o prawie 19% więcej niż w I półroczu 2021 r. Najdynamiczniej wzrosły obroty drewnem – o ponad 4 tys. %, którego było łącznie 322,5 tys. t. Zwiększyły się także przeładunki rudy – o 477%. W całym półroczu przez gdańskie nabrzeża przeszło 366,6 tys. t tego ładunku. Wzrosty odnotowano także w obrotach węgla o 46% do poziomu 3,9 mln t i paliw płynnych o 44%, osiągając wielkość 11,5 mln t. Niewiele w porównaniu do ub.r. zmieniły się obroty zboża i drobnicy. Przeładunki zboża wzrosły o 2% do 901,9 tys. t, a drobnicy spadły o niecały 1% do 11,8 mln t.

Z kolei w Porcie Gdynia w minionym półroczu przeładowano 13,7 mln t, o 2% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Wśród ładunków najwięcej było drobnicy – 8,1 mln t, czyli o 3,7% więcej niż w I półroczu 2021 r, 2,2 mln t zboża – o 17% mniej niż w analogicznym okresie ub.r., 1,3 mln t węgla – o 68,5% więcej niż przed rokiem, 960 tys. t paliw płynnych – o 28% mniej niż przed rokiem, 817 t innych ładunków masowych – o 4% więcej niż przed rokiem i 347 tys. t drewna – o 265% więcej niż przed rokiem. W niewielkim zakresie zmieniła się też struktura obrotów. W dalszym ciągu dominującą grupą jest drobnica, która stanowi 59% obrotów – o 1 p.p. więcej niż przed rokiem. Zmniejszył się udział zboża, które stanowi drugą pod względem wielkości przeładunków grupę towarową. W minionych 6 miesiącach udział zboża w całości obrotów wyniósł 16%, podczas gdy przed rokiem było to 20%. Na 3. miejscu znalazł się węgiel z 9% udziałem (w ub.r. 5%), wyprzedzając inne ładunki masowe, które zarówno w tym jak i w ub.r. miały 6% udziału, oraz paliwa płynne, które w ubiegłym roku miały 10% udziału, a w tym roku 7%. Zwiększył się też udział w całości przeładunków drewna osiągając poziom 3%, co oznacza wzrost w stosunku do I półrocza 2021 r. o 2 p.p.

Natomiast w portach Szczecina i Świnoujścia w I półroczu 2022 r. przeładowano 17,5 mln t towarów – o 3% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. Najwięcej było drobnicy – 9,1 mln t, co było wynikiem o 1,5% gorszym niż przed rokiem. Kolejne pod względem wielkości obrotów były paliwa płynne, których przeładowano 3,3 mln t – o 29% więcej niż przed rokiem. Dużym wzrostem i dużym wolumenem charakteryzowała się także ruda, której obsłużono 1,6 mln t – o 68% więcej niż rok wcześniej. Mniejsze przeładunki nastąpiły natomiast w zakresie innych ładunków masowych – 1,4 mln t to o 8% mniej niż przed rokiem. Jeszcze bardziej skurczyły się przeładunki węgla, którego w zachodniopomorskich portach było w minionym półroczu 1,2 mln t czyli o 29% mniej niż w I półroczu 2021 r. Z kolei zboża przeładowano w tych portach o 19% mniej osiągając wynik na poziomie 825 tys. t. Najmniejsze obroty dotyczyły drewna, którego było 117,6 tys. t, co jednak jest wynikiem o 21,5% lepszym niż przed rokiem.

W wyniku opisanych zmian w strukturze przeładunków zmniejszył się o 2 p.p. udział drobnicy do 52%, zwiększył paliw płynnych do 19% z 15%, zwiększył udział rudy do 9% z 6%, zmniejszył innych ładunków masowych z 9% do 8%, węgla z 9% do 6% i zboża z 6% do 5%. Nie zmienił się udział drewna, które w dalszym ciągu stanowi 1% obrotów.

Najmniejszy z portów o podstawowym znaczeniu dla polskiej gospodarki, Police jako jedyny odnotował spadek obrotów. Wyniosły one 639 tys. t, co oznacza zmniejszenie o 6%. Wpływ na to miał głównie spadek przeładunków w grupie ładunków inne masowe, w których specjalizuje się ten port. Wyniosły one 572 tys. t co oznacza spadek w stosunku do I półrocza 2021 r. o 5,5%. Zmniejszyły się też przeładunki drugiego pod względem znaczenia towaru w Policach – rudy. Przeładowano jej w ciągu minionych 6 miesięcy 41 tys. ton co jest wynikiem gorszym od ubiegłorocznego o 11%. Zwiększyły się natomiast i to o 108% przeładunki węgla – z 11 tys. t w ub.r. do 23 tys. t w br. Rosnące w minionych latach obroty drobnicy prawie zupełnie znikły z polickiego portu. W I półroczu ub.r. ich wolumen wynosił 21 tys. t, a w tym roku tylko 3,5 tys. t. W związku z tym struktura przeładunków w Porcie Police przedstawia się po I półroczu następująco: 89% przeładunków to inne towary masowe – o 1 p.p. więcej niż przed rokiem, 6% to ruda – o 1 p.p. mniej niż przed rokiem, 4% to węgiel – o 2 p.p. więcej niż przed rokiem, a 1% to drobnica – o 2 p.p. mniej niż przed rokiem.

Łącznie, w I półroczu br., w największych polskich portach morskich najwięcej przeładowano drobnicy – ponad 29 mln t, prawie tyle samo co w analogicznym okresie ub.r. – wzrost wyniósł 1 promil. O wiele wyższy wzrost obrotów, bo o 33% odnotowano na drugiej pod względem wielkości przeładunków grupie towarów, czyli paliwach płynnych, których obroty wyniosły 15,8 mln t. Wzrost o 26% osiągnięto w przeładunków węgla osiągając poziom 6,3 mln t. Wzrosły też przeładunki rudy o 87% do poziomu prawie 2 mln t i drewna o 39% do poziomu 787 tys. t. Spadki odnotowano w 2 grupach towarowych. O 12% w innych ładunkach masowych do 4,4 mln t i o 14% w zbożu do poziomu 3,9 mln t. To ostatnie jest dosyć zaskakujące w kontekście problemów z eksportem ukraińskiego zboża i obawami polskich rolników, że może ono zstąpić ich produkty na rodzimym rynku.

Artykuł opracowany we współpracy z magazynem Namiary na Morze i Handel

fot. Namiary na Morze i Handel